Episode 7 met Hans van den Broek van The Shore
In deze episode spreken we met Hans van den Broek van surfschool annex strandpaviljoen The Shore. Deze sportleraar startte jaren terug een surfschool op het Scheveningse strand. Inmiddels is The Shore een begrip in Den Haag. Je kan er terecht voor surfles, boards huren en goed eten. De zaak is een inspiratiebron voor andere paviljoens – het was de eerste met zonnepanelen, zonneboilers en een plasticvrij terras.
In tegenstelling tot de andere strandtenten heeft The Shore een ondernemingsvorm die niet gericht is op aandeelhouderswaarde. The Shore is steward-owned, ofwel- van zichzelf. De drie compagnons zijn dan ook geen eigenaars maar stewards.
Rond 2016 vond er veel gebiedsontwikkeling plaats in de badplaats. Haagse strandondernemers lobbyden voor meer mogelijkheden, en zo gebeurde het dat de surfschool van Hans een horecavergunning in de schoot kreeg geworpen. Met die horecavergunning was Hans’ bescheiden surfclub op het strand ineens tonnen waard. Investeerders stonden op de stoep. ‘Laat mij je compagnon worden’. ‘Samen kunnen we deze tent groot maken!’ De ruimte op het strand was schaars waardoor het aantal horecaplekken beperkt was.
Een nieuwe compagnon zou zich voor een flink bedrag moeten inkopen. Hans was zich bewust van het grotere plaatje. “Aha. Dit is dus het moment waarop een goedlopend, gezond bedrijf volgestopt wordt met schuld. Dit gaat de komende jaren élke belangrijke beslissing beïnvloeden.” De hoge speculatieve waardering is voor velen een feest, voor hem soms een vloek. “Als je dit niet goed aanpakt, ga je het moeilijk kunnen rechttrekken in de toekomst.” Voor Hans is het helder: een onderneming moet dienen om in je geluk te voorzien. Niet andersom. Veel horeca-ondernemers worden slaaf van hun bedrijf. “Dat ging mij niet gebeuren.”
“In het klassieke liberalisme is dat hele renteniersdenken nooit een ding geweest. Ergens in de jaren tachtig is denken als ondernemer verschoven naar denken als een rentenier. Dat moet weer terug.”
Het verhaal van Hans stipt een belangrijk aspect van traditioneel zakendoen aan: als je een compagnon of opvolger zoekt, moet diegene zich inkopen. Dit resulteert erin dat je óf alleen kapitaalkrachtige compagnons zou aantrekken, óf de nieuwe compagnon moet flinke schuld op zich nemen. Deze schuld aan de start zorgt ervoor dat de compagnons veel zwaardere druk op financiële prestaties of waardevermeerdering van het bedrijf zullen uitoefenen. Je moet je goed afvragen of dat de dynamiek is die je wil in je bedrijf.
Hans’ overtuiging is dat een rentenierseconomie waar bedrijven, maar ook vastgoed, speculatieve handelswaar zijn, niet de beste voedingsbodem is voor ondernemerschap. Ondernemerschap gaat in de basis over creativiteit, lef en samenwerken. Het model van steward-ownership biedt een betere voedingsbodem voor echt ondernemerschap, omdat die speculatieve prikkel buiten de deur blijft.
Het steward-ownership model werkt goed voor The Shore – het terras is altijd drukbezocht. Het team weet klanten aan zich te binden, maar durft ook een rol op te pakken in vernieuwend ondernemerschap. The Shore won een aantal prijzen, waaronder voor meest duurzame Haagse onderneming van 2018 (MKB Den Haag Dunea Duurzaamheidsprijs) en de GAIA GREEN AWARD op de Horeca Vakbeurs in 2019. Best practices op het gebied van circulair ondernemen worden niet krampachtig beschermd, maar juist gedeeld met andere strandtenthouders, die graag het voorbeeld volgen van deze zaak.
Verder lezen (en kijken)
Stichting Sleipnir
Het economisch eigendom van The Shore is ondergebracht in Stichting Sleipnir waar meerdere bedrijven bij zijn aangesloten, waaronder Odin Foodcoöp.
VPRO Tegenlicht ‘Goed geld verdienen’
The Shore is te zien in de tv documentaire ‘Goed geld verdienen’. Hierin komen ook andere steward-owned bedrijven aan het woord: Einhorn, Carlsberg en Moonback.
Schoonschip
In Amsterdam Noord vind je een drijvende woonwijk. Schoonschip is een bottom-up initiatief: de bewoners hebben zich jarenlang ingezet om het plan voor de drijvende woningen te realiseren. De zelf-ontworpen wijk is energieneutraal en de huizen zijn met elkaar verbonden via loopbruggen.
